مضرات خواب غیرمفید بر زندگی و یادگیری را جدی بگیرید!
بیایید به‌صورت خیلی کوتاه به مضرات خواب بی‌کیفیت نگاهی بیندازیم و فهرست آن را با هم مرور کنیم:
- تحریک‌پذیری: با کم‌خوابی و بدخوابی هر چیزی می‌تواند به‌راحتی روی شما تاثیر بگذارد، شما را عصبی یا غمگین کند و از فعالیت روزمره بازدارد.
- سردرد: احتمالاً اولین نشانه‌ی آشکار بدخوابی به‌صورت سردرد آشکار می‌شود و شما را از پا می‌اندازد.
- افزایش وزن: اگر خواب خوب ندارید، منتظر اضافه‌وزن باشید.
- کندی در واکنش‌نشان‌دادن: بی‌خوابی شما را کند می‌کند، به‌طرزی که خودتان این کندی را احساس خواهید کرد؛ زمان برای شما کش خواهد آمد، درست مانند حرکت‌های‌تان.
- سرماخوردگی: خواب بد شما را مستعد سرماخوردگی می‌کند. اگر سیستم ایمنی قوی می‌خواهید، خوب بخوابید.
- ازدست‌دادن تمرکز: اگر فکر می‌کنید با بی‌خوابی میتوانید متمرکز بمانید، سخت اشتباه می‌کنید.
- ناراحتی و افسردگی: کسانی که خواب نامنظم و بی‌کیفیت دارند بیشتر به افسردگی تمایل پیدا می‌کنند.
- مشکلات حافظه: حتی اگر نگران آلزایمر هم نیستید، بهتر است برای داشتن حافظه‌ی بهتر در زندگی روزمره خوابتان را منظم کنید. خواب بی‌کیفیت طبقه‌بندی محفوظات شما را به هم می‌ریزد و احضار آن‌ها را به تأخیر می‌اندازد.
- مشکل یادگیری: با خواب بد، فارغ از اینکه در به‌یادآوری مشکل خواهید داشت، مطلب‌ها را هم دیرتر یاد می‌گیرد.
اهمیت خواب در دوران کنکور
درگذشته بیشتر افراد از اهمیت خواب کافی و عمیق غافل بودند. اما امروزه همه‌ی ما می‌دانیم داشتن خوابی عمیق و آرام برای داشتن زندگی سالم اهمیت بالایی دارد. به‌طوری‌که پزشکان تأکید دارند بزرگ‌سالان بایستی در طول روز 6 تا 8 ساعت خواب عمیق داشته باشند. زمانی که با کمبود خواب مواجه می‌شوید، دچار اضطراب خواهید شد. زیرا سطح هورمون‌های استرس و فشارخون افزایش می‌یابد. افزایش سطح هورمون‌های استرس موجب می‌شود به‌سختی بتوانید بخوابید و بیشتر دچار استرس و فشار عصبی شوید. پس برای مقابله با استرس و فشارخون، بایستی در طول شبانه‌روز به میزان کافی خوابید.
تاثیر خواب بر یادگیری از کجا سرچشمه می‌گیرد؟
تاثیر خواب بر یادگیری را می‌توان به سه بخش تقسیم کرد: ۱. عملکرد ذهن شما در یادگیری؛ ۲. تاثیر آن بر تثبت آموخته‌ها؛ ۳. تاثیر آن بر احضار آموزه‌ها و به‌یادآوری آن‌ها.
تاثیر خواب بر یادگیری
عملکرد ذهن شما در هنگام خستگی بسیار کاهش می‌یابد. نکته‌ی مهم‌تر این است که نه‌تنها کمتر یاد می‌گیرید، اشتباه هم یاد می‌گیرد؛ چون ذهن در هنگام خستگی بیش از هر زمان مستعد این است که به خطاهای شناختی دچار شود. همچنین شما در معرض بی‌خوابی به دردسر دیگری هم می‌افتید: ذهن شما در حال شکنجه است و مدام مستعد این است که با کوچک‌ترین عاملی از مسیر خارج شود!
تاثیر خواب بر تثبیت آموزه‌ها و یادگیری عمیق
تاثیر خواب بر یادگیری از نظر بعدی اهمیت دوچندانی پیدا می‌کند. شما باید بتوانید به یادگیری عمیق برسید. بدون رسیدن به تسلط کامل بر مفاهیم و یادگیری عمیق عملکرد شما بیهوده خواهد بود. ذهن شما در هنگام خواب کاملاً فعال است. درواقع شما در هنگام عملیات پاک‌سازی و دسته‌بندی و برچسب‌گذاری انجام می‌دهید.
تاثیر خواب بر حافظه
بدون خواب عمیق و کافی، مخصوصاً در دوره‌های نزدیک‌تر به آزمون کارشناسی‌ارشد و دکتری، به‌هیچ وجه نمی‌توانید عملکرد مناسبی از نظر حافظه داشته باشید و مطالب را به خاطر آورید.
چطوری به‌موقع بیدار شویم؟
برای اینکه شما در زمان مناسب بیدار شوید و بتوانید مطالعه خودتان را بدون احساس خواب‌آلودگی شروع کنید راهکارهایی را به‌صورت سلسله مرتب برایتان توضیح دادیم:
قدم اول
سعی نکنید زمان خوابتان را به‌صورت یک‌دفعه‌ای از ساعت ۱۰ به ۸ صبح انتقال دهید. جابه‌جایی ساعت خواب کم‌کم باید اتفاق بیفتد. سعی کنید هرروز ۵ تا ۱۰ دقیقه ساعت خوابتان را جابه‌جا کنید تا بتوانید راحت‌تر این پروسه را پشت سر بگذارید.
قدم دوم
در رختخواب نمانید. بعدازاینکه ساعتتان زنگ زد در رختخواب نمانید و به‌سرعت از فضای خواب خودتان را جدا کنید. بعد از صدا کردن زنگ هشدار گوشی‌تان تا ۵ بشمارید و سریع از جایتان بلند شوید.
قدم سوم
پنجره را بازکنید. ورود هوای تازه به اتاقتان کرختی ناشی از بیدار شدن ر از بین می‌برد. اکسیژن بیشتر ذهنتان را باز می‌کند و میتوانید زودتر به کارهایتان برسید.
قدم چهارم
بعد از بلند شدن یک آهنگ شاد بذارید. آهنگ‌هایی که ریتم تند و شاد دارند می‌توانند خواب‌آلودگی را از شما دور و ذهنتان را بیدار کنند. اگر در حین گوش دادن به آهنگ کمی حرکات نرمشی هم انجام دهید مطمئن باشید خوابتان از بین می‌رود.
قدم پنجم
صبحانه وعده مهمی برای شماست. این وعده سوخت‌وسازتان برای ادامه روز تا زمان ناهار را فراهم می‌کند و باعث می‌شود بتوانید بهتر درس بخوانید. اگر حس می‌کنید صبح‌ها زمان خوردن صبحانه را ندارید حتماً از شب قبل صبحانتان را آماده کنید و آماده داشته باشید تا فقط آن را میل کنید.
بعد از اتمام این مراحل شما آماده مطالعه هستید و ذهنتان دیگر خوابش نمی‌آید. کیفیت خوابتان نیز مختل نشده و شب هم میتوانید در زمان مناسب به رختخواب بروید. داشتن روتین صبحگاهی یکی از عوامل مهم در کم شدن احساس خواب‌آلودگی و مطالعه بهتر است.
ساعت زیستی بدن‌تان را بشناسید
ارتباط ساعت زیستی بدن با خواب بسیار عمیق است. در این میان اغلب افراد ۲۰ تا ۴۵ ساله به هفت تا هشت ساعت خواب در شبانه‌روز نیاز دارند و کمتر از آن یعنی بدخوابی. نکته مهم اینجاست که میزان خواب مفید احتمالی در این هفت تا هشت ساعت از سه تا پنج ساعت متغیر است. در این میان نباید فراموش کنیم که افراد مختلف به میزان یکسانی به خواب نیاز ندارند.
شما باید عملکرد ذهنی خودتان در زمان‌های مختلف و همین‌طور بسته به میزان خواب لازم برای بهترین عملکردتان را شناسایی کنید.
همامودی عضو تیم مشاوره تحصیلی مجموعه جهاد آموزشی
9 پاسخ
تنظیم خواب قطعاً برای کنکوری ها بسیار تاثیر گذار هست.
نکات بسیار مفید 👌🏻💯
خیلی مقاله خوب و کاملی بود دانش آموزان باید بدونن بیدار موندن شب امتحان و کم خوابیدن چه تاثیر بدی داره👌
نکات بسیار کاربردی و راهکار های مفیدی گفته شده توصیه میشه حتما بخونید…
ممنون خانم مودی 🌺
از محتوای بارگذاری شده سپاس گذارم.موثر و مفید واقع شد.
درود بر شما 🌺🌺
موضوع خیلی مهم تاثیر گذار🌹
ممنون بابت مقاله مفیدتون🙏🏻
سپاسگزارم💞💞
عالی بود👏🏼 ممنون
خواب واقعا تاثیر گذار است 🤩